TRỌNG TÂM CỦA BÀI GIẢNG TRÊN NÚI
- Thứ năm - 03/01/2019 08:33
- |In ra
- |Đóng cửa sổ này
Anh chị em thân mến, chào buổi sáng và chúc mừng năm mới!
Chúng ta tiếp tục những bài Giáo Lý về Kinh Lạy Cha, được soi sáng từ mầu nhiệm Giáng Sinh mà chúng ta đã vừa cử hành.
Tin Mừng Mattheu đặt để bản văn kinh Lạy Cha trong một điểm chiếm lược, ở trọng tâm của bài giảng trên núi (x. Mt 6, 9 – 13). Chúng ta quan sát bối cảnh: Chúa Giêsu leo lên một ngọn ngồi gần biển hồ, Ngài ngồi xuống, vây quanh Ngài là các môn đệ thân tín, và đám đông vô danh. Đó là cộng đồng hỗn tạp lần đầu tiên đón nhận kinh “Lạy Cha”.
Sự sắp xếp, như tôi đã nói, thật ý nghĩa; bởi vì trong giáo huấn dài được gọi là “Bài Giảng trên núi” (x. Mt 5, 1 – 7, 27) nói một cách cô đọng những khía cạnh căn bản sứ điệp của Ngài. Đoạn mở đầu như một vòng cung được trang hoàng cho ngày lễ: Các Mối Phúc. Chúa Giêsu tôn vinh niềm hạnh phúc với một số điều mà con người thời của Ngài, cũng như chúng ta ngày hôm nay không đón nhận. Phúc cho những ai nghèo khổ, giới hạn, đầy thương xót và những ai có trái tim khiêm nhường…Đây là cuộc cách mạng Tin Mừng. Ở đâu có Tin Mừng, ở đó có cách mạng. Tin Mừng không để yên, nhưng thúc đẩy chúng ta: là cách mạng. Tất cả những người có khả năng yêu thương, những người kiến tạo hòa bình, từ khởi đầu cho đến lề của lịch sử, họ là những người xây dựng Nước Thiên Chúa. Như thể Đức Giêsu nói: hãy tiến lên, hỡi những người mang trong trái tim mình mầu nhiệm của Thiên Chúa, Người đã mặc khải quyền năng của Ngài trong tình yêu và sự tha thứ!
Lối vào này làm đảo ngược các giá trị của lịch sử, làm vọt ra cái mới mẻ của Tin Mừng. Lề Luật không phải bị hủy bỏ nhưng cần một sự giải thích mới dẫn đưa đến ý nghĩa căn nguyên của nó. Nếu một người có trái tim tốt lành, được đặt để trong tình yêu thì họ hiểu rằng mỗi lời của Thiên Chúa phải được nhập thể đến tận hậu quả cuối cùng của nó. Tình yêu không biên giới: người ta có thể yêu chính người phối ngẫu của mình, yêu người bạn của mình và thậm chí kẻ thù của mình với một viễn tưởng tất cả đều mới. Chúa Giêsu nói: “Còn Thầy, Thầy bảo anh em: Hãy yêu kẻ thù và cầu nguyện cho những kẻ ngược đãi anh em. Như vậy, anh em mới được trở nên con cái của Cha anh em, Đấng ngự trên trời; vì Người cho mặt trời của Người mọc lên soi sáng kẻ xấu cũng như người tốt, và cho mưa rơi xuống trên người công chính cũng như kẻ bất chính” (Mt 5, 44 – 45).
Đây, bí mật lớn lao nằm ở nền tảng của tất cả bài giảng trên núi: các con là con cái của Cha trên trời. Nhìn bề ngoài những chương Tin Mừng này của Thánh Mattheu dường như là một bài diễn văn về luân lý, dường như nhắc đến nền đạo đức quá đòi hỏi không thể thực hiện được, ngược lại chúng ta khám phá ra rằng trước hết chúng là diễn văn thần học. Kitô hữu không phải là một người quyết tâm trở nên tốt hơn người khác: biết mình là người tội lỗi như bao người. Kitô hữu đơn giản là một người dừng lại trước Bụi Gai đang cháy, dừng lại trước mặc khải của một Thiên Chúa, Ngài không mang đến sự bí ẩn của một cái tên mà chúng ta không phát âm được, nhưng Ngài muốn những người con của Ngài gọi Ngài là CHA, để chính mình được canh tân từ quyền năng của Ngài và suy gẫm sự tốt lành của Ngài cho thế giới này đang khao khát biết bao điều tốt lành, đang chờ đợi những tin tốt đẹp.
Bởi vậy như Chúa Giêsu đã mở đầu giáo huấn của mình về lời kinh Lạy Cha. Ngài cho thấy những cách biệt giữa hai nhóm trong thời của Ngài. Trước hết là những người đạo đức giả: “Khi cầu nguyện anh em đừng như bọn đạo đức giả: chúng thích đứng cầu nguyện trong các hội đường hoặc các ngã tư cho người ta thấy” (Mt 6,5). Có những người có khả năng dệt những lời nguyện vô thần, không có Thiên Chúa và họ cầu nguyện để được ngưỡng mộ từ người khác. Và rất nhiều lần chúng ta thấy những chuyện scandal (xì - căng – đan) của những người này rảo khắp trong nhà thờ và họ ở đó suốt ngày hoặc họ đến nhà thờ mọi ngày nhưng sống căm ghét người khác hoặc nói xấu về người khác. Đây là scandal! Tốt hơn là không đến nhà thờ: sống như thể một người vô thần. Nhưng nếu bạn đến nhà thờ, hãy sống như một người con, như một người anh em và là một chứng nhân thật sự, đừng làm một phản chứng. Trái lại, lời cầu nguyện của người Kitô hữu, không có một chứng nhân đáng tin nào khác ngoài chính lương tâm, ở đó người ta gắn kết cách mãnh liệt trong đối thoại không ngừng với Cha: “Khi cầu nguyện, anh em hãy vào phòng, đóng cửa lại và cầu với Cha, Đấng ở nơi bí ẩn” (Mt 6,6).
Sau đó Chúa Giêsu cho thấy khoảng cách từ việc cầu nguyện của những người ngoại giáo: “Đừng nhiều lời […]: họ nghĩ rằng nói nhiều lời là được nhậm lời” (Mt 6,7). Có lẽ ở đây Chúa Giêsu ám chỉ đến kiểu nịnh, lấy lòng đã từng là lời nói đầu của nhiều lời nguyện cổ xưa: trong cách thức nào đó thần thánh được nguôi lòng từ một loạt những lời ca tụng, cũng như lời cầu nguyện. Chúng ta nghĩ đến cảnh Núi Carmel, khi tiên tri Elia thách thức các tư tế của thần Baal. Họ hò hét, nhảy múa, cầu xin rất nhiều thứ để thần của họ có thể lắng nghe. Trái lại Elia thinh lặng và Đức Chúa mặc khải chính mình cho Elia. Những người ngoại giáo nghĩ rằng nói, nói, nói, nói là cầu nguyện. Và tôi nghĩ đến nhiều Kitô hữu họ cũng tin rằng cầu nguyện là – xin thứ lỗi cho tôi – “nói với Thiên Chúa như một con vẹt”. Không! Cầu nguyện người ta làm từ trái tim và từ bên trong. Chúa Giêsu nói: còn anh em, khi cầu nguyện thì hướng về Thiên Chúa như một người con hướng về Cha mình, Người thấu suốt tất cả những gì anh em cần trước khi cầu xin Người (x. Mt 6,8). Cũng có thể là một lời cầu nguyện âm thầm: kinh “Lạy Cha”, chỉ cần trong sâu thẳm đặt mình dưới ánh mắt của Thiên Chúa, nhớ đến tình yêu Phụ Tử của Ngài và điều này đủ để chúng ta được lắng nghe.
Thật đẹp để nghĩ rằng Thiên Chúa của chúng ta không cần hy lễ để có được những ơn lành của Ngài! Thiên Chúa chúng ta Ngài không cần gì cả: Ngài chỉ muốn chúng ta, trong cầu nguyện mở rộng kênh truyền thông để khám phá ra chúng ta là những người con rất yêu dấu của Ngài. Và Ngài yêu chúng ta rất nhiều.
Vatican, thứ tư ngày 02 tháng 01 năm 2019
Đức Thánh Cha Phanxico