Giáo Lý về các Điều Răn: Ngẫu tượng
- Thứ tư - 08/08/2018 21:20
- |In ra
- |Đóng cửa sổ này
Sáng hôm qua (ngày 08.08.2018), tại hội trường Phaolo VI, Vatican, Đức Thánh Cha Phanxico đã tiếp tục đề tài Giáo Lý của mình về Điều răn thứ I, đặc biệt về việc tôn thờ ngẫu tượng.
Sau đây là toàn văn bài giáo lý.
Anh chị em thân mến, chào buổi sáng!
Hôm nay chúng ta tiếp tục suy niệm về Thập Giới, đào sâu đề tài về ngẫu tượng, đề tài chúng ta đã nói hôm tuần trước. Bây giờ chúng ta lấy lại đề tài ấy vì thật quan trọng để biết nó. Và chúng ta lấy gợi ý từ một ngẫu tượng xuất chúng, con bò vàng, mà sách Xuất Hành đã nói đến (Xh 32, 1 – 8), chúng ta vừa mới lắng nghe một đoạn của nó. Đoạn này có một ngữ cảnh cụ thể: sa mạc, nơi dân chúng đang chờ Mose, người đang lên núi để đón nhận những giáo huấn từ Thiên Chúa.
Sa mạc là gì? Là nơi, ở đó tồn tại sự không ổn định và không chắc chắn – trong sa mạc chẳng có gì cả, ở đó thiếu nước, thiếu thức ăn và thiếu chổ trú ẩn. Sa mạc là hình ảnh của cuộc sống con người, điều kiện của nó là không chắc chắn, không có sự bảo đảm. Sự không chắc chắn này nảy sinh trong con người nỗi lo âu căn nguyên, điều mà Chúa Giêsu nhắc đến trong Tin Mừng: “Chúng ta sẽ ăn gì? Chúng ta sẽ uống gì? Chúng ta sẽ mặc gì?” (Mt 6, 31).
Chúng là những lo âu đầu tiên. Và sa mạc khơi gợi những âu lo này.
Trong sa mạc ấy xảy ra cái liên quan đến ngẫu tượng. Mose xuống núi chậm (Xh 32,1). Ông ở lại đó 40 ngày và dân chúng mất kiên nhẫn. Thiếu điểm qui chiếu rằng Mose: người lãnh đạo, người trưởng, người hướng dẫn vững chãi và trở thành người không thể bảo vệ - để có thể nhận biết và hướng dẫn. Và họ nói với Aharon: “Làm cho chúng tôi một chúa đi đầu chúng tôi!”, “làm cho chúng tôi một người trưởng, một lãnh đạo”. Tự nhiên của con người, để thoát khỏi sự không ổn định – sự không ổn định là sa mạc – tìm kiếm một tôn giáo “làm từ mình”: nếu Thiên Chúa không làm cho thấy, chúng ta tự tạo một thiên chúa theo kiểu chúng ta. «Đứng trước ngẫu tượng người ta không liều khả năng của mình vượt ra khỏi những chắc chắn, bởi vì các ngẫu tượng “chúng có miệng và không nói” (Tv 115, 5). Chúng ta hiểu rằng ngẫu tượng là một cái cớ để tự đặt mình vào trọng tâm của thực tại, trong thờ phượng những công trình do chính tay con người làm nên» (Lumen fidei, 13).
Aharon không biết phản đối lời yêu cầu của dân chúng và đã tạo ra một con bò vàng. Con bò có một ý nghĩa kép trong vùng trung đông cổ, một mặt diễn tả sự màu mỡ và phong nhiêu và mặt khác là năng lực và sức mạnh. Nhưng trên hết là nó bằng vàng, bởi vậy nó là biểu tượng của sự giàu có, thành công, quyền lực và tiền bạc. Đây là những ngẫu tượng vĩ đại: thành công, quyền lực và tiền bạc. Chúng là những cám dỗ mãi mãi! Vậy thì con bò vàng là gì: là biểu tượng của tất cả ước muốn, đem lại ảo tưởng của tự do và trái lại làm trở thành nô lệ, bởi vì ngẫu tượng luôn là nô lệ. Có sự quyến rũ và bạn đi theo nó.
Sự quyến rũ của con rắn, nhìn con chim nhỏ và con chim nhỏ không thể cử động được nữa, con rắn bắt nó đi. Aharon đã không biết phản đối.
Nhưng tất cả nảy sinh từ sự bất lực của sự tín thác trên hết vào Thiên Chúa, đặt để trong Ngài những chắc chắc của chúng ta, để Ngài trao ban sự sâu sắc đích thực của các ước muốn của trái tim chúng ta. Điều này cho phép nâng đỡ cả sự yếu đuối, không chắc chắn và cả sự không ổn định. Qui hướng về Thiên Chúa làm cho chúng ta mạnh mẽ trong yếu đuối, trong sự không chắc chắn và cũng trong sự không ổn định. Không có sự tối thượng của Thiên Chúa người ta sẽ té ngã một cách dễ dàng trong ngẫu tượng và làm chúng ta vừa lòng bởi những bảo đảm nghèo nàn. Nhưng đây là một cám dỗ chúng ta đọc thấy luôn trong Thánh Kinh. Hãy suy nghĩ thật kỹ điều này: giải phóng dân chúng từ Ai Cập đối với Thiên Chúa không phải trả giá quá nhiều công việc; Ngài đã làm điều đó với những dấu chỉ của sức mạnh, của tình yêu. Nhưng công việc lớn lao của Thiên Chúa là tước bỏ Ai Cập từ trái tim của dân chúng. Nghĩa là lấy ngẫu tượng khỏi trái tim của dân tộc. Và còn nữa Thiên Chúa tiếp tục làm việc để loại nó ra khỏi trái tim chúng ta. Đó là công việc lớn lao của Thiên Chúa tước bỏ “Ai Cập”, cái chúng ta mang trong mình, đó là sự quyến rũ của ngẫu tượng.
Khi người ta đón nhận Thiên Chúa của Đức Giêsu Kitô, một Người từ giàu sang đã trở nên nghèo khó vì chúng ta (x. 2Cr 8,9), người ta khám phá ra rằng nhận biết chính yếu đuối của mình không phải là sự bất hạnh của con người, nhưng là điều kiện mở ra với người thật sự mạnh mẽ. Vì thế, bởi cánh cửa của sự yếu đuối ta bước vào ơn cứu độ của Thiên Chúa (x. 2Cr 12,10), ở trong sức mạnh của chính sự thiếu năng con người mở ra với tình phụ tử của Thiên Chúa. Tự do của con người sinh ra từ việc để cho Thiên Chúa thật là Đức Chúa duy nhất của mình. Và điều này cho phép ta đón nhận chính sự mỏng dòn và khước từ những ngẫu tượng của trái tim chúng ta.
Chúng ta những Kitô hữu ngắm nhìn Thiên Chúa ở một Đức Kitô chịu đóng đinh (x. Ga 19, 37), Người yếu đuối, bị khinh bỉ và bị lột trần. Nhưng trong Ngài mặc khải khuôn mặt của Thiên Chúa thật, vinh quang của tình yêu, không phải vinh quang của lừa dối sáng lạng. Ngôn sứ Isaia nói rằng: “Bởi những vết thương của Người chúng ta được chữa lành” (Is 53,5). Chúng ta đã được chữa lành chính từ sự yếu đuối của một con người, Người ấy là Thiên Chúa, từ những vết thương của Người. Và từ những yếu đuối của chúng ta, chúng ta có thể mở ra với ơn cứu độ của Thiên Chúa. Sự chữa lành của chúng ta đến từ Đấng đã trở nên nghèo, đã đón nhận sự thất bại, Người đã nhận lấy đến tận cùng sự thiếu thốn của chúng ta để lấp đầy nó bằng tình yêu và sức mạnh. Ngài đến để tỏ cho chúng ta tình phụ tử của Thiên Chúa; trong Đức Kitô sự mỏng dòn của chúng ta không còn nữa là một sự chúc dữ, nhưng là nơi gặp gỡ với CHA và nguồn suối của sức mạnh từ Trên Cao.
Đức Thánh Cha Phanxico
Tại Hội trường Phaolo VI
Ngày 08 tháng 08 năm 2019