PHÚC CHO AI THAN KHÓC...
- Thứ tư - 12/02/2020 23:42
- |In ra
- |Đóng cửa sổ này
Anh chị em thân mến, chào buổi sáng!
Chúng ta đã bắt đầu cuộc hành trình vào Các Mối Phúc và hôm nay chúng ta dừng lại ở mối phúc thứ hai: Phúc cho những ai than khóc, vì họ sẽ được an ủi.
Trong ngôn ngữ Hy Lạp, ngôn ngữ được viết trong Tin Mừng, mối phúc này được diễn tả bằng một động từ không phải ở thể bị động – những người được chúc phúc không chịu đựng sự khóc lóc – nhưng ở thể chủ động: “Họ tự làm khổ mình”; họ khóc, khóc tự bên trong. Người ta bàn về một thái độ đã trở nên trọng tâm của nền tu đức kitô giáo và các giáo phụ sa mạc, những vị ẩn sĩ đầu tiên của lịch sử gọi là “penthos”, nghĩa là đau khổ nội tâm, nỗi đau ấy mở ra một mối tương quan với Thiên Chúa và với người khác; một mối tương quan được canh tân với Thiên Chúa và với người khác.
Việc khóc lóc này, trong Kinh Thánh có thể có hai khía cạnh: đầu tiên là vì sự chết chóc hoặc là vì nỗi đau về một ai đó. Khía cạnh khác đó là nước mắt của tội lỗi – bởi tội lỗi, khi trái tim rướm máu vì đau khổ đã chống lại Thiên Chúa và người anh chị em mình.
Vì thế, người ta bàn về tình yêu thương đối với người khác đến độ ràng buộc mình với người ấy hoặc đến độ chia sẻ cùng một nỗi đau với người ấy. Có những người giữ một khoảng cách, giữ một bước theo sau; trái lại quan trọng hơn là những người khác gây tổn thương trong trái tim chúng ta.
Tôi thường nói về hồng ân của nước mắt và nó giá trị biết bao[1]. Người ta có thể yêu cách lạnh lùng không? Người ta có thể yêu vì chức vụ, hay yêu vì bổn phận không? Chắc chắn không. Có những đau khổ cần được an ủi, nhưng lắm khi cũng có những người an ủi cần thức tỉnh, họ có một trái tim chai đá, họ không học được khóc lóc. Cũng cần thức tỉnh những người không biết động lòng trước nỗi đau của người khác.
Ví dụ, tang chế, chẳng hạn, là một con đường cay đắng, nhưng nó cũng rất hữu ích để mở mắt hướng về sự sống, về các giá trị thiêng liêng và những giá trị không thể thay thế được của mỗi con người, và trong khoảnh khắc đó chúng ta nhận biết rằng cuộc sống ngắn ngủi biết bao.
Ý nghĩa thứ hai của mối phúc đầy nghịch lý này: khóc vì tội lỗi.
Ở đây cần phân biệt: Có người tức giận vì họ phạm sai lầm. Nhưng đây là kiêu căng. Trái lại có người khóc vì điều sai trái đã làm, vì điều tốt đẹp đã bỏ qua, vì phản bội Thiên Chúa. Đó là khóc vì đã không yêu thương, chảy ra từ trái tim yêu mến sự sống của người khác. Ở đây người ta khóc vì đã sống không tương xứng với tình yêu của Thiên Chúa, nghĩ về những điều tốt đẹp không thực hiện được làm chúng ta buồn, đó là ý thức tội lỗi. Người ta nói rằng: “Tôi làm tổn thương người tôi yêu mến” và họ làm đau đớn cho đến khi những giọt nước mắt rơi xuống. Thiên Chúa chúc phúc nếu những giọt nước mắt này xảy ra!
Đó là những sai lầm cần phải đối diện, rất khó khăn nhưng mang tính sống còn. Chúng ta nghĩ đến những giọt nước mắt của Thánh Phêrô, những giọt nước mắt ấy mang đến cho Ngài một tình yêu mới và đích thực hơn: là những giọt nước mắt đã được thanh tẩy và được canh tân. Khác với Giuđa, không nhìn nhận mình đã sai lầm và thật tội nghiệp, anh ta đã tự kết liễu đời mình. Hãy hiểu tội lỗi là hồng ân của Thiên Chúa, là công trình của Chúa Thánh Thần. Tự mình, chúng ta không hiểu được tội lỗi. Là một ân sủng cần phải cầu xin. Lạy Chúa, con biết điều xấu xa con đã làm hoặc có thể làm. Đây là một hồng ân lớn lao, sau khi hiểu được thì khóc lóc ăn năn.
Một trong những vị ẩn sĩ đầu tiên, Efrem ở Siro nói rằng thật đẹp thay một khuôn mặt được rửa bằng nước mắt (x. Bài giảng về khổ chế). Vẻ đẹp của thống hối, vẻ đẹp của nước mắt, vẻ đẹp của sự ăn năn! Luôn luôn như thế đời sống kitô hữu bày tỏ tuyệt vời trong lòng thương xót. Người khôn ngoan và người có phúc là những ai đón nhận nỗi đau của tình yêu, bởi vì họ đón nhận sự an ủi của Thánh Thần, Ngài là sự âu ếm của Thiên Chúa, Ngài sửa dạy và tha thứ. Thiên Chúa luôn luôn tha thứ: chúng ta đừng quên điều này. Thiên Chúa luôn luôn tha thứ, ngay cả những tội lỗi xấu xa nhất, Ngài tha thứ luôn luôn. Vấn đề là ở nơi chúng ta, chúng ta mệt mỏi kêu xin sự tha thứ, chúng ta đóng kín mình và không kêu xin sự tha thứ. Đây là vấn đề, nhưng Thiên Chúa ở đó để tha thứ.
Nếu chúng ta ý thức luôn luôn rằng Thiên Chúa “không cứ tội ta mà xét xử, không trả báo ta xứng với lỗi lầm” (Tv 103, 10), chúng ta sống trong lòng thương xót và trong lòng trắc ẩn và mở ra trong ta tình yêu. Tình yêu ấy Thiên Chúa trao ban cho chúng ta vì tình yêu trào tràn, yêu với nụ cười, yêu với sự gần gũi, với sự phục vụ và ngay cả với nước mắt.
Vatican, ngày 12 tháng 02 năm 2020
Đức Thánh Cha Phanxico
[1] Xem. Tông huấn Đức Kitô hằng sống – Christus vivit, 76; Bài diễn văn với các bạn trẻ của trường đại học Thánh Toma, Manila, ngày 18.01.2015; Bài giảng thứ Tư Lễ Tro, ngày 18.02.2015.