Người ta vẫn thường nói, tình cảm đẹp đẽ và cao quý nhất trong cuộc sống chính là tình yêu. Điều này chắc hẳn đúng, thế nhưng bên cạnh tình yêu còn có một tình cảm khác cũng rất gần gũi và quý giá không kém, đó chính là tình bạn.
Có nhiều quan niệm khác nhau về tình bạn. Có người cho rằng, bạn đơn giản là người ta có thể nói chuyện được, đi chơi cùng. Nhà triết học Aristotte định nghĩa: “Bạn là một tâm hồn trong hai cơ thể”. Còn William Arthur Ward, một nhà giáo dục người Mỹ thì cho rằng: “Bạn là người ta cảm thấy thoải mái khi ở cùng, ta sẵn lòng trung thành, đem lại cho ta lời chúc phúc và ta cảm thấy biết ơn vì có họ trong đời”.
Có lẽ ai trong chúng ta cũng có bạn. Chúng ta biết đến tình bạn từ rất sớm. Thuở còn chập chững được mẹ dẫn đến trường, chúng ta đã làm quen với bạn. Đến lớp, chúng ta có bạn học, về nhà có bạn cùng xóm, ra xã hội có bạn đồng hương, đến công sở có bạn đồng nghiệp, còn trẻ, chúng ta có bạn trẻ, về già có bạn già... Bạn, đã trở thành một điều quen thuộc trong cuộc sống.
Chúa Giêsu khi xuống thế làm người, Ngài cũng có bạn. Bạn của Chúa chính là các môn đệ, những người đã cùng chia sẻ đời sống sứ vụ của Chúa và tiếp nối chương trình cứu độ của Người. Bạn của Chúa là gia đình chị em Matta, Maria và Lazaro, những người luôn mến yêu và tin tưởng Chúa. Bạn của Chúa chắc hẳn còn có nhiều người khác nữa, như Nicôđêmô chẳng hạn, dù ông chỉ đến gặp Chúa có một lần vào ban đêm, nhưng trong cuộc gặp gỡ đó, ông đã coi Chúa như một người bạn và chia sẻ với Chúa rất thật lòng và Chúa cũng đáp lại ông như thế. Kinh Thánh cũng kể đến tình bạn tuyệt vời giữa Đavit và Giônathan. Và trong Giáo Hội cũng có nhiều tình bạn cao đẹp như tình bạn giữa thánh Phanxico và thánh Clara, hay thánh Gioan Thánh Giá và thánh Têrêxa Avila. Có thể chúng ta không có một cuộc sống hoàn hảo, hạnh phúc nhưng không ai có thể sống vui vẻ mà lại không có một tình bạn nào.
Một người bạn chân thành sẽ là người luôn cùng ta chia sẻ những vui buồn của cuộc sống, vui mừng với những thành công của ta, luôn mong những điều tốt đẹp đến cho chúng ta. Người bạn chân thành sẽ luôn quan tâm đến những vấn đề ta gặp phải, lắng nghe ta tâm sự và giúp ta giải quyết những khó khăn. Người bạn thật sự sẽ khiến ta cảm thấy ấm lòng khi nghĩ đến, làm vơi đi những muộn phiền trong lòng ta, sẽ khiến ta cảm thấy được cảm thông, được thấu hiểu, cho ta thêm nghị lực để cố gắng, một chỗ dựa để tựa nương, một chốn bình an để tìm về, cho ta niềm tin để bắt đầu lại khi những điều xung quanh dường như sụp đổ vì bạn tin tưởng vào ta. Một người bạn chân thành sẽ muốn điều tốt cho và và muốn ta nên tốt. Vì thế, họ sẽ thẳng thắn góp ý và sửa sai ta.
Một người bạn tốt thật đáng quý dường nào. Chính vì thế mà tục ngữ Việt Nam có câu: “Sống trong bể ngọc kim cương, không bằng sống giữa tình thương bạn bè.” Hay như trong sách Huấn ca có viết: “Một người bạn trung thành là một nơi nương tựa vững chắc. Ai gặp được người như thế là gặp được kho tàng. Không gì đổi lấy được một người bạn trung thành. Và giá trị của người bạn ấy không cân nào lường được.” (Hc 6, 14-15)
Tình bạn là một điều thật đẹp trong cuộc sống. Và trong đời tu, một tình bạn chân thành lại càng thêm ý nghĩa. Bởi khi đi tu, chúng ta đã từ bỏ tình yêu cá nhân, chúng ta sống xa gia đình, những mối quan hệ bên ngoài cũng bị giới hạn lại nên nhiều lúc chúng ta thấy mình như đơn độc. Bên cạnh đó, đời tu lại có nhiều thách đố. Những thách đố từ chính con người yếu đuối của bản thân như mệt mỏi, cô đơn, buồn chán. Hay những khó khăn trong cuộc đời sứ vụ, những chống đối, ganh ghét, hiểu lầm, những khi hoang mang không biết nên làm gì cho phải chúng ta cần biết bao một người bạn tin tưởng để sẻ chia.
Có người nói rằng, một người bạn như thế thật là khó để tìm kiếm. Bởi con người ngày hôm nay ích kỷ và giả dối lắm. Ai cũng chỉ sống cho riêng mình thôi. Những người mà ta tin tưởng có thể phản bội ta ngay lập tức. Thế nhưng một người bạn tốt lành chắc hẳn là có chứ. Điều quan trọng là chúng ta có đủ chân thành để tìm kiếm và có đủ khôn ngoan để nhận ra hay không? Tình cảm chân thật thì đến từ trái tim nên phải dùng chính con tim của mình để cảm nhận. Có ai đó đã từng nói rằng: “Nếu muốn người khác trao trái tim cho mình thì phải dùng trái tim mình để trao đổi”. Muốn có một tình cảm chân thành thì chính mình phải sống chân thành. Muốn có một người bạn tốt thì chính mình phải là người bạn tốt.
Một tình bạn chân thành thì không có sự so đo tính toán, không suy nghĩ xem người ấy cho tôi được cái gì, có xứng đáng với tôi hay không, có đáng để tôi đầu tư hay không, nhưng đơn giản chỉ vì tôi thật sự quý mến bạn. Một người bạn chân thành sẽ không bao giờ giả dối, có thể bạn không luôn sẵn sàng để chia sẻ cho bạn của mình tất cả mọi chuyện nhưng không bao giờ được lừa dối nhau. Và điều quan trọng nữa, một người bạn tốt là một người luôn biết hy sinh. Một tình bạn chân thành không bao giờ ích kỷ nhưng luôn biết hy sinh cho bạn của mình. Đấng đáng kính, Hồng Y Phanxico Xavie Nguyễn Văn Thuận có kể một câu chuyện thật cảm động. Trong nhà tù, ngài có quen với một cán bộ cộng sản cấp cao tên là Hải. Hai người bị giam chung với nhau. Sau này, ông Hải được thả. Trước ngày tự do, ông Hải hứa rằng sẽ đến Đức Mẹ La Vang cầu nguyện cho Đức Hồng Y. Và ông đã giữ đúng lời hứa đó. Cứ mỗi Chúa Nhật, nếu trời không mưa ông đều đạp xe đến trước tượng Đức Mẹ để cầu nguyện. Ông nói: “Thưa Đức Mẹ, tôi không có đạo, nhưng tôi đến đây để cầu nguyện cho anh Thuận, Đức Mẹ biết anh ấy cần gì thì ban cho anh ấy”. Một lời cầu nguyện thật đơn sơ và cảm động của một cán bộ cộng sản vô thần dành cho một linh mục công giáo. Ông đã hy sinh cho bạn của mình, không những thời gian, công sức mà còn cả chính con người mình nữa. Quả thật, tình bạn được xây dựng trên những hy sinh là tình bạn đẹp và ý nghĩa nhất.
Thiên Chúa không ban cho chúng ta một trái tim gỗ đá nhưng là một trái tim bằng thịt để thiết lập những mối tương quan với người khác. Thế nhưng, có nhiều khi vì sự ích kỷ, muốn bảo vệ cho sự an toàn của bản thân mà chúng ta không sẵn sàng cởi mở và chân thành với người khác, hay có khi đã từng bị tổn thương mà con tim khép lại. Nhưng con người chỉ thật sự sống khi con tim biết cảm nhận, biết lắng nghe và biết yêu thương. Dù cuộc sống còn nhiều ích kỷ và lọc lừa có thể làm chúng ta tổn thương nhưng đừng ngại đón nhận tình bạn và trở thành một người bạn tốt với mọi người. Bởi vì, ngoài người bạn trung thành là Chúa Giêsu, có được một người bạn thật sự chân thành đã là một thành công trong cuộc sống.
Mến Thánh Giá
GÓC SUY TƯ
