SỨ ĐIỆP MÙA CHAY 2022
«Khi làm việc thiện, chúng ta đừng sờn lòng nản chí, vì đến mùa chúng ta sẽ được gặt, nếu không sờn lòng. Vậy bao lâu còn thời giờ, chúng ta hãy làm điều thiện cho mọi người» (Gl 6,9 – 10a).
Anh chị em thân mến,
Mùa Chay là thời gian quý giá của canh tân cá nhân và cộng đoàn, thời gian này dẫn đưa chúng ta đến sự Phục Sinh của Đức Kitô chết và sống lại. Với hành trình Mùa Chay năm 2022, thật tốt để chúng ta suy tư về lời khuyến khích của Thánh Phaolo gởi tín hữu Galat: «Khi làm việc thiện, chúng ta đừng sờn lòng nản chí, vì đến mùa chúng ta sẽ được gặt, nếu không sờn lòng. Vậy bao lâu còn thời giờ, chúng ta hãy làm điều thiện cho mọi người» (Gl 6,9 – 10a).
1. Gieo và mùa gặt
Trong đoạn thư này Thánh Tông Đồ gợi lên hình ảnh gieo hạt và mùa gặt, hình ảnh rất thân thương với Chúa Giêsu (x. Mt 13). Thánh Phaolo nói với chúng ta về kairos: thời gian quý giá để gieo điều tốt cho một mùa gặt. Đối với chúng ta thời gian thuận tiện là gì? Chắc chắn là Mùa Chay, nhưng cũng còn là suốt thời gian hiện hữu trần thế, Mùa Chay trong một hình thức nào đó là một hình ảnh[1]. Trong cuộc sống của chúng ta rất thường sự thèm muốn và kiêu ngạo thắng ưu thế, ao ước sở hữu, tích lũy và tiêu thụ, như người khờ dại của dụ ngôn trong Tin Mừng, người ấy làm cho cuộc sống anh ta vững chắc và hạnh phúc bằng tích lũy trong kho lẫm lớn lao (x. Lc 12, 16 – 21). Mùa Chay mời gọi chúng ta hoán cải, thay đổi não trạng, như thế cuộc sống có sự thật và vẻ đẹp của nó không chỉ trong việc sở hữu mà còn trong trao ban, không chỉ trong sự tích góp mà còn trong gieo điều tốt lành và chia sẻ.
Người nông phu đầu tiên chính là Thiên Chúa, với sự hào phóng «Ngài tiếp tục gieo vào lòng nhân thế hạt giống tốt lành» (Fratelli tutti, s. 5). Trong suốt thời gian Mùa Chay chúng ta được mời gọi đón nhận quà tặng của Thiên Chúa, đón nhận Lời Ngài «sống động và hữu hiệu» (Dt 4,12). Lắng nghe chuyên cần Lời Chúa làm trưởng thành sự ngọt ngào sẵn sàng với hành động của Ngài (x. Gc 1,21), làm phong phú cuộc sống của chúng ta. Nếu điều này đã làm chúng ta vui mừng, điều còn lớn lao hơn là lời mời gọi là «cộng sự viên của Thiên Chúa» (1Cr 3,9) cả chúng ta cũng vậy hãy sử dụng tốt thời gian hiện tại (x. Ep 5,16) để gieo điều tốt. Lời mời gọi gieo điều tốt này không được coi như một gánh nặng, nhưng là một ân phúc mà Đấng Tạo Hóa muốn chúng ta hợp nhất cùng nhau cách năng động với tấm lòng hào hiệp của Ngài.
Và mùa gặt? Lẽ nào không gieo tất cả để hướng đến mùa gặt? Chắc chắn. Mối liên quan chặt chẽ giữa gieo và gặt đã được nhắc lại từ chính Thánh Phaolo, Ngài khẳng định rằng: «Gieo ít thì gặt ít, gieo nhiều thì gặt nhiều» (2Cr 9,6). Nhưng Thánh Nhân bàn về mùa gặt nào? Hoa trái tốt đẹp đầu tiên được gieo có trong chính chúng ta và trong những tương quan hằng ngày của chúng ta, và trong những hành động nhỏ nhất của lòng tốt. Trong Thiên Chúa không một hành động yêu thương nào, nhỏ biết bao và không một «vất vả rộng lượng” nào bị mất đi (x. Mt 7,16.20), như vậy một cuộc đời đầy những việc làm tốt sẽ tỏa sáng (x. Mt 5, 14 – 16) và mang hương thơm của Đức Kitô vào thế giới (x. 2 Cr 2,15). Phụng sự Thiên Chúa, giải thoát khỏi tội lỗi, làm chín mùi những hoa trái thánh thiện để cứu độ tất cả mọi người (x Rm 6,22).
Trong thực tế, chúng ta chỉ được phép nhìn thấy một phần nhỏ hoa quả của những gì chúng ta gieo, theo ngạn ngữ tin mừng «kẻ này gieo và người kia gặt» (Ga 4,37). Chính khi gieo điều tốt cho người khác chúng ta tham dự vào lòng hào hiệp của Thiên Chúa: «Phải thật cao thượng mới có thể khởi sự những tiến trình mà người khác sẽ thu lượm hoa trái, trong khi đặt hy vọng nơi sức mạnh tiềm ẩn của những hạt giống tốt lành được vãi gieo» (Fratelli tutti, s. 196). Gieo điều tốt lành cho người khác giải thoát chúng ta khỏi những lập luận hạn hẹp của những lợi ích cá nhân và mang lại cho hành động của chúng ta hơi thở bao la của sự nhưng không, đưa chúng ta vào trong chân trời kỳ diệu của những kế hoạch tốt lành của Thiên Chúa.
Lời của Chúa còn mở rộng và nâng lên cao hơn nữa cái nhìn của chúng ta: Ngài đã công bố cho chúng ta rằng: mùa gặt đích thực hơn là mùa gặt cánh chung, mùa gặt của ngày cuối cùng, ngày không có xế chiều. Hoa trái thành toàn của đời sống chúng ta và của những hành động của chúng ta là «hoa trái của sự sống đời đời» (Ga 4,36), «kho tàng ở trên trời» sẽ là của chúng ta (Lc 12,33; 18,22). Chính Chúa Giêsu dùng hình ảnh hạt giống mục nát trong lòng đất và sinh hoa kết quả để diễn tả mầu nhiệm về sự chết và phục sinh của Ngài (x. Ga 12,24); và Thánh Phaolo lấy lại hình ảnh đó để nói về sự phục sinh thân xác của chúng ta: «Gieo xuống thì hư nát, mà chỗi dậy thì bất diệt; gieo xuống thì hèn hạ, mà chỗi dậy thì mạnh mẽ; gieo xuống là thân thể có sinh khí, mà chỗi dậy là thân thể có thần khí» (1Cr 15, 42 – 44). Niềm hy vọng này là ánh sáng lớn lao mà Đức Kitô Phục Sinh mang vào thế giới: «Nếu chúng ta đặt hy vọng vào Đức Kitô chỉ vì ở đời này mà thôi, thì chúng ta là những kẻ đáng thương hơn hết mọi người. Nhưng không phải thế! Đức Kitô đã chỗi dậy từ cõi chết, mở đường cho những ai đã an giấc ngàn thu» (1Cr 15, 19 -20), để những ai kết hợp mật thiết với Ngài trong tình yêu, «nên một với cái chết của Ngài» (Rm 6,5), họ cũng được kết hợp với sự phục sinh của Ngài trong sự sống đời đời (x. Ga 5,29): «Bấy giờ những người công chính sẽ chiếu rọi như mặt trời trong Nước của Cha họ» (Mt 13,43).
2. «Chúng ta đừng mệt mỏi làm điều tốt»
Sự phục sinh của Đức Kitô làm sống động niềm hy vọng trần thế với «niềm hy vọng lớn lao» của sự sống đời đời và đã mang vào trong thời gian hiện tại hạt giống cứu độ (x. Benedicto XVI, Spe salvi, s. 3,7). Đứng trước những thất vọng cay đắng bởi biết bao dấu hiệu đổ vỡ, trước lo lắng về những thách đố đang giáng xuống, trước sự chán nản vì nghèo nàn về những phương tiện của chúng ta, cám dỗ là đóng mình lại trong chính sự ích kỷ cá nhân và chạy trốn trong sự dửng dưng trước nỗi đau của người khác. Thực sự, ngay cả những nguồn tài nguyên tốt nhất cũng giới hạn: «Thanh niên thì mệt mỏi, nhọc nhằn, trai tráng cũng ngả nghiêng lảo đảo» (Is 40,30). Nhưng Thiên Chúa «Ban sức mạnh cho ai mệt mỏi, kẻ kiệt lực, Người làm cho nên cường tráng. […] Những người cậy trông Đức Chúa thì được thêm sức mạnh. Như thể chim bằng, họ tung cánh. Họ chạy hoài mà không mỏi mệt, và đi mãi mà chẳng chùn chân» (Is 40,29.31). Mùa Chay mời gọi chúng ta đặt lại niềm tin của chúng ta và niềm hy vọng của chúng ta nơi Thiên Chúa (x. 1 Pr 1,21), bởi vì chỉ với cái nhìn chăm chú vào Đức Kitô Phục Sinh (x. Dt 12,2) chúng ta mới có thể đón nhận lời khuyến khích của Thánh Phaolo: «không mỏi mệt làm điều tốt» (Gl 6,9).
Chúng ta đừng mệt mỏi cầu nguyện. Chúa Giêsu dạy chúng ta rằng «cầu nguyện luôn, đừng nản chí» (Lc 18,1). Chúng ta cần cầu nguyện vì chúng ta cần Thiên Chúa. Tự lấy mình làm đủ là một ảo tưởng. Nếu đại dịch làm cho chúng ta chạm đến sự mỏng giòn cá nhân và xã hội của chúng ta bằng chính đôi tay mình, Mùa Chay này cho phép chúng ta cảm nghiệm niềm an ủi của niềm tin vào Thiên Chúa, không có niềm tin ấy chúng ta không thể vững vàng (x. Is 7,9). Không một ai tự cứu mình, bởi vì tất cả chúng ta đều ở trên cùng con thuyền giữa giông tố của lịch sử[2], nhưng trên hết không ai cứu mà không cần Thiên Chúa, vì chỉ mầu nhiệm Phục sinh của Đức Giêsu Kitô mang lại chiến thắng trên làn nước tối tăm của sự chết. Niềm tin không miễn trừ chúng ta khỏi những đau khổ của cuộc sống, nhưng cho phép chúng ta ngang qua những đau khổ ấy kết hợp với Thiên Chúa trong Đức Kitô, với niềm hy vọng lớn lao không làm chán nản và bằng chứng là tình yêu mà Thiên Chúa đã đổ đầy trong trái tim chúng ta bởi Chúa Thánh Thần (x. Rm 5,1 – 5).
Chúng ta đừng mệt mỏi loại trừ điều xấu xa ra khỏi đời sống chúng ta. Chay tịnh thân xác mà Mùa Chay mời gọi chúng ta tăng cường tinh thần chúng ta để chiến đấu với tội lỗi.
Chúng ta đừng mệt mỏi xin ơn tha thứ nơi Bí tích Thống Hối và Hòa Giải, hãy biết rằng Thiên Chúa không bao giờ mệt mỏi tha thứ[3]. Chúng ta đừng bao giờ mệt mỏi chiến đấu chống lại ước muốn nhục dục, sự mỏng giòn ấy thúc đẩy chúng ta đến sự ích kỷ và đến điều xấu, tìm thấy trong dòng chảy của nhiều thế kỷ khác nhau những con đường qua đó làm cho con người rơi vào trong tội lỗi (x. Fratelli tutti, s. 166). Một trong những con đường đó là nguy cơ lệ thuộc vào truyền thông kỹ thuật số, nó làm bần cùng hóa những tương quan con người. Mùa Chay là thời gian quý giá để chống lại những cạm bẫy này và để vun trồng, thay vào đó vun trồng truyền thông một nhân văn hơn (x. như trên, s. 43) làm những cuộc gặp gỡ thực sự diện đối diện (như trên, s. 50).
Đừng nản lòng làm điều tốt trong đức ái chuyên chăm hướng về người thân cận. Trong suốt Mùa Chay này chúng ta thực hành bố thí, trao ban với niềm vui (x. 2 Cr 9,7). Thiên Chúa «Đấng cung cấp hạt giống cho kẻ gieo và bánh làm của ăn nuôi dưỡng» (2 Cr 9,10), Ngài cung cấp cho mỗi chúng ta không chỉ để chúng ta nuôi dưỡng chính mình, nhưng còn là để chúng ta có thể hào phóng trong việc làm điều tốt cho người khác. Nếu thật sự suốt cuộc đời của chúng ta là để gieo điều tốt, chúng ta tận dụng thời gian Mùa Chay này để chăm sóc một ai đó gần chúng ta, để làm người thân cận của anh chị em mình mà họ đang bị thương tích trên đường đời (x. Lc 10, 25 – 37). Mùa Chay là thời gian quý giá để tìm và không tránh né những ai đang cần giúp đỡ; để gọi và không phớt lờ, những ai đang muốn nghe và cần một lời nói tốt lành; để viếng thăm và không bỏ rơi ai đó đang đau khổ đơn độc. Chúng ta hãy thực hành lời mời gọi làm điều tốt cho tất cả mọi người, dành thời gian để yêu thương những người nhỏ bé và những người không thể tự bảo vệ, những người bị bỏ rơi và những người bị coi thường, những người bị phân biệt đối xử và những người bị gạt ra bên lề xã hội (Fratelli tutti, s. 193).
3. «Nếu chúng ta không từ bỏ, chúng ta sẽ gặt hái đúng mùa»
Mùa Chay mời gọi chúng ta mỗi năm rằng «Điều thiện hảo cũng như tình yêu, công lý và sự liên đới không cứ giành được một lần là có mãi mãi nhưng phải chinh phục mỗi ngày» (như trên., s. 11). Bởi vậy, chúng ta xin Chúa sự kiên nhẫn của nhà nông (x. Gc 5,7) để không dừng lại việc làm điều tốt lành, từng bước một. Ai ngã, với nắm lấy tay Cha, Người luôn nâng chúng ta dậy. Ai thất lạc, bị lừa dối bởi những lời dụ dỗ của kẻ ác, chưa muộn để trở về với Ngài, Ngài «rộng lòng tha thứ» (Is 55,7). Trong thời gian hoán cải này, tìm thấy sự nâng đỡ trong ân sủng của Thiên Chúa và trong sự hiệp thông của Giáo Hội, chúng ta đừng nản lòng làm điều tốt. Chay tịnh chuẩn bị đất, cầu nguyện là tưới nước, đức ái làm trổ sinh. Chúng ta có sự chắc chắn trong niềm tin rằng «nếu chúng ta không từ bỏ, chúng ta sẽ gặt hái đúng mùa» và rằng với hồng ân của sự kiên trì chúng ta sẽ nhận được những điều tốt đã hứa (x. Dt 10,36) vì ơn cứu độ của chúng ta và người khác (x. 1Tm 4,16). Thực hành tình yêu huynh đệ hướng về tất cả mọi người hợp nhất trong Chúa Kitô, Người đã hiến dâng mạng sống mình vì chúng ta (x. 2 Cr 5, 14 – 15) và chúng ta sẽ hưởng nếm trước niềm vui Nước Trời, khi Thiên Chúa sẽ là «tất cả trong tất cả» (1Cr 15,28).
Lạy Đức Trinh Nữ Maria, từ cung lòng Mẹ đã sinh Đấng Cứu Thế và Mẹ đã giữ gìn tất cả những gì «Mẹ suy niệm trong lòng» (Lc 2,19), xin cho chúng con có được ơn kiên nhẫn và xin cho chúng con ở gần sự hiện diện từ mẫu của Mẹ, để thời gian hoán cải này mang lại hoa quả của ơn cứu độ đời đời.
Roma, Đền Gioan Laterano, ngày 11 tháng 11 năm 2021, lễ nhớ Thánh Martino Giám Mục
Phanxico
[1] X. St. Agostino, Serm. 243, 9,8; 270,3; En. In. Ps. 110,1. [2] X. Momento straordinario di preghiera in tempo di epidemia (27 marzo 2020). [3] X. Angelus del 17 marzo 2013. 
Mến Thánh Giá
TIN TỨC
Tin Giáo Hội
