Bài Giáo Lý của Đức Thánh Cha Phanxico về Thánh Giuse trong buổi triều yết chung hằng tuần, thứ Tư ngày 17.11.2021
Anh chị em thân mến, chào buổi sáng!
Ngày 8 tháng 12 năm 1870 chân phước Pio IX đã công bố thánh Giuse là bảo trợ của Giáo Hội hoàn vũ. Đã 150 năm từ sự kiện ấy, chúng ta đang sống một năm thật đặc biệt dành cho thánh Giuse, và trong Tông thư Patris Corde cha đã thu thập một vài suy tư về Thánh Cả. Chưa bao giờ như hôm nay, trong thời gian được đánh dấu bởi những khủng hoảng toàn cầu với nhiều yếu tố khác nhau, Ngài có thể là sự nâng đỡ, niềm an ủi và sự hướng dẫn của chúng ta. Bởi đó, cha muốn dành một kỳ Giáo Lý trình bày về Thánh Giuse, cha hy vọng chúng giúp chúng ta nhiều hơn để chúng ta được soi sáng từ mẫu gương và dấu chứng của Ngài. Chúng ta sẽ nói về Thánh Giuse trong một vài tuần.
Trong Kinh Thánh có hơn mười nhân vật mang tên Giuse. Giữa những người ấy có một người quan trọng hơn cả là Giuse, con của Giacob và Rachel. Sau một vài biến cố, từ một nô lệ ông trở thành nhân vật quan trọng thứ hai ở Âi Cập sau vua Pha-ra-ô (x. St 37 – 50). Tiếng Hy Lạp, tên Giuse có nghĩa là “Thiên Chúa tăng thêm, Thiên Chúa làm cho lớn lên”. Đó là một lời cầu chúc, một chúc lành đặt nền tảng trên sự tín thác vào sự quan phòng của Thiên Chúa và gắn liền một cách đặc biệt đến sự phong nhiêu và sự lớn lên của những người con. Thật vậy, chính tên gọi này, tỏ cho chúng ta một khía cạnh cốt yếu của nhân vật Giuse của làng Nazareth. Ngài là một người đầy niềm tin vào sự quan phòng của Thiên Chúa: tin vào sự quan phòng của Thiên Chúa, ngài tin vào sự quan phòng của Chúa. Mỗi hành động của ngài trong Tin Mừng được thuật lại từ xác tín rằng Thiên Chúa “làm cho lớn lên”, Thiên Chúa “tăng thêm”, nghĩa là Thiên Chúa thực hiện để tiếp tục kế hoạch cứu độ của Ngài. Và ở đây, Giuse thành Nazareth rất giống với Giuse ở Ai Cập.
Cả những suy tư về địa lý cũng tường thuật về Giuse: Belem và Nazareth, chúng đảm nhận một vai trò quan trọng trong việc hiểu con người của Ngài.
Trong Cựu Ước, thành Belem được gọi với tên Beth Lechem, nghĩa là “nhà bánh” hay cả Efrata vì chi tộc cư ngụ trong vùng đất ấy. Trái lại, tiếng Ả Rập, tên đó có nghĩa là “nhà thịt”, rất có thể là vì phần lớn các đàn cừu và dê ở vùng đó. Thật vậy, không vì ngẫu nhiên, khi Chúa sinh ra, các mục đồng là những chứng nhân đầu tiên về sự kiện đó (x. Lc 2, 8 - 20). Dưới ánh sáng liên quan đến Chúa Giêsu, sự ám chỉ bánh và thịt gợi đến mầu nhiệm Thánh Thể: Chúa Giêsu là bánh hằng sống từ trời xuống (x, Ga 6,51). Chính Ngài cũng đã nói về mình rằng: “Ai ăn thịt và uống máu Tôi thì có sự sống đời đời” (Ga 6,54).
Belem được trích dẫn nhiều lần trong Kinh Thánh, từ sách Thánh Thế. Belem còn liên quan đến câu chuyện Bà Ruth. Ruth sinh một người con tên là Obed rồi từ đó sinh Iesse, là cha của vua Đavit. Và từ chính dòng tộc Đavit sinh Giuse, cha theo tư cách pháp lý của Chúa Giêsu. Rồi, từ Belem, ngôn sứ Mikha đã công bố điều lớn lao: “Và Belem Efrata, ngươi nhỏ bé nhất trong các thị tộc Giuđa, từ nơi ngươi, Ta sẽ cho xuất hiện, một vị có sứ mạng thống lãnh Israel” (Mk 5,1). Tin Mừng Mattheu đã lấy lại lời này của ngôn sứ, và nối kết nó với cuộc đời Chúa Giêsu như một sự tương quan hiển nhiên.
Thật vậy, Con Thiên Chúa không chọn Giêrusalem như là nơi Ngài sinh ra, nhưng Belem và Nazareth, hai ngôi làng của vùng ngoại biên, cách xa với tiếng la ó của thời báo và quyền lực đương thời. Cũng vậy Giêrusalem là một thành phố được Đức Chúa mến chuộng (x. Is 62, 1 – 12), thành thánh (Đn 3,28), được Thiên Chúa chọn làm nơi cư ngụ (Dcr 3,2; Tv 132,13). Thật vậy, nơi đây, các tiến sĩ luật, các tư thầy tư tế, Phariêu và các trưởng lão của dân tộc cư ngụ (x. Lc 2,46; Mt 15,1; Mc 3,22; Ga 1,19; Mt 26,3).
Lý do chọn Belem và Nazareth nói cho chúng ta biết rằng những gì bị gạt ra bên ngoài xã hội được Thiên Chúa ưu tuyển. Chúa Giêsu không sinh ra ở Giêrusalem với tất cả sự tráng lệ… không: Ngài sinh ra nơi vùng ngoại biên và trải qua cuộc sống cho đến năm 30 tuổi trong cũng vùng ngoại biên đó, làm thợ mộc như Giuse. Đối với Chúa Giêsu, vùng ngoại biên và những người bị gạt ra bên lề xã hội luôn được yêu mến. Không coi trọng thực tế này tương đương với việc không coi trọng Phúc Âm và công trình của Thiên Chúa tiếp tục tỏ bày ra nơi vùng ngoại biên mang tính địa lý và ngoại biên mang tính hiện sinh. Thiên Chúa luôn ẩn mình nơi những hèn kém, cả trong linh hồn chúng ta, trong những vùng ngoại biên của linh hồn, của cảm xúc, có thể là những cảm xúc xấu hổ của chúng ta, nhưng Thiên Chúa ở đó để giúp chúng ta tiến về phía trước. Thiên Chúa tiếp tục tỏ bày nơi vùng ngoại biên, cả ngoại biên địa lý cả ngoại biên hiện sinh. Đặc biệt, Chúa Giêsu tìm kiếm những người tội lỗi, vào nhà họ, nói chuyện với họ và mời gọi họ hoán cải. Và thậm chí bị khiển trách: “Nhìn kìa, các thầy thông luật nói – ông Thầy này ăn uống với người tội lỗi, làm dơ bẩn, đã đi tìm những người không làm điều ác nhưng chịu đựng điều ác: những người bệnh tật, những người khốn cùng, người nghèo, những người bé mọn: Chúa Giêsu luôn đi về phía những người thuộc ngoại biên. Và điều này cho chúng ta sự tín thác, bởi vì Thiên Chúa biết những ngoại biên của trái tim chúng ta, những ngoại biên của linh hồn chúng ta, những ngoại biên của xã hội chúng ta, của thành phố chúng ta, của gia đình chúng ta, nghĩa là phần tối tăm mà chúng ta không để cho người khác thấy vì xấu hổ.
Ở khía cạnh này, xã hội thời ấy không khác gì của chúng ta. Ngay cả hôm nay cũng tồn tại một trung tâm và một ngoại biên. Và Giáo Hội biết mình được mời gọi loan báo tin tốt lành khởi đi từ những vùng ngoại biên. Giuse, là một người thợ mộc thành Nazareth và ngài tín thác chương trình của Thiên Chúa nơi người hôn thê trẻ và nơi chính mình, nhắc nhớ Giáo Hội tập trung ánh nhìn đến những nơi mà thế giới phớt lờ một cách chủ tâm. Hôm nay, thánh Giuse dạy chúng ta điều này: “Đừng nhìn vào những gì mà thế gian này ca ngợi, hãy nhìn đến những ngóc ngách, nhìn những bóng tối, nhìn những người nơi vùng ngoại biên, những gì mà thế gian không muốn”. Thánh Giuse nhắc nhớ mỗi người chúng ta quan tâm đến những gì người khác vứt bỏ. Thật vậy, trong chiều hướng này vị thầy hiện sinh: nhắc nhớ chúng ta điều thực sự giá trị không thu hút sự chú tâm của chúng ta nhưng đòi hỏi một sự phân định đầy kiên nhẫn để được khám phá và lượng giá. Khám phá điều đáng giá. Chúng ta nguyện xin Thánh Giuse trợ giúp để toàn thể Giáo Hội canh tân lại cái nhìn này, khả năng phân định và khả năng đánh giá điều cốt yếu. Chúng ta khởi đi từ Belem, khởi đi từ Nazareth.
Hôm nay cha muốn gởi đi một thông điệp cho tất cả những người nam và người nữ đang sống ngoại biên địa lý, những người bị lãng quên nhất trên thế giới hoặc những người sống trong hoàn cảnh bị gạt ra bên lề của cuộc sống. Các con có thể tìm thấy nơi Thánh Giuse chứng nhân và sự bảo trợ. Chúng ta hướng về Ngài lời nguyện này, lời cầu nguyện “được làm trong nhà”, nhưng được xuất phát từ trái tim:
Lạy Thánh Giuse,
Ngài đã luôn tín thác vào Chúa,
Và làm những chọn lựa
được hướng dẫn từ sự quan phòng của Chúa.
Xin dạy chúng con đừng quá coi trọng những dự tính của chúng con
nhưng vào kế hoạch tình yêu của Chúa.
Ngài đã đến từ vùng ngoại biên
Xin giúp chúng con hoán cải ánh nhìn của mình
Và yêu thích hơn những gì thế giới loại trừ và đặt ra bên lề.
Xin củng cố những ai cảm thấy đơn độc
Và nâng đỡ những ai đang dấn thân trong thầm lặng
để bảo vệ sự sống và nhân phẩm con người. Amen.
Mến Thánh Giá
TIN TỨC
Tin Giáo Hội
